ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΩΝ ΤΗΣ ΥΣΤΕΡΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

16/04/13
Πηγή:Goodnet
Tο πρωινό της Τετάρτης 10 Απριλίου 2013 οι μαθητές της Γ΄ Τάξης του Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Πανεπιστημίου Κρήτης που εκπονούν το Πρόγραμμα Πολιτιστικών Θεμάτων για τα 100 Χρόνια από την Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, μαζί με τις συνοδούς εκπαιδευτικούς και συντονίστριες του Προγράμματος κυρίες Αθηνά Δρανδάκη και Μαρία Σαμωνάκη, όπως και μαθητές των τριών τάξεων του Σχολείου που συμμετέχουν στο Θεατρικό ΄Ομιλο και προετοιμάζονται να παρουσιάσουν θεατρικά το έργο του Αντωνίου Βορεάδη “Η Κρήτη Παλαίουσα”, μαζί με την υπεύθυνη του Ομίλου κυρία Πόλυ Παπαδοπούλου, επισκέφθηκαν το χωριό Αμνάτος με κύριους προορισμούς το Σχολικό και Λαογραφικό Μουσείο. Ως σκοπός της επίσκεψης είχε τεθεί να συγκεντρώσουν οι μαθητές πολλές πληροφορίες σχετικά με την εκπαίδευση στα Χρόνια της Κρητικής Πολιτείας και σχετικά με την καθημερινή ζωή και τις επαγγελματικές ασχολίες των ανθρώπων της Κρήτης αυτής της περιόδου.

Ζεστό καλωσόρισμα επιφυλάχθηκε στους μαθητές στο φιλόξενο Στέκι του Πολιτιστικού Συλλόγου Αμνάτου από τον Σχολικό Σύμβουλο Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Χανίων κ. Χάρη Στρατιδάκη και από το μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου και πρώην δημοτικό σύμβουλο κ. Γιώργο Κανακάκη. Με μια ειδική προβολή, που είχε επιμεληθεί ο κ. Στρατιδάκης και που αποκάλυψε το εύρος και βάθος των ερευνητικών του αναζητήσεων, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να προσλάβουν γνώσεις σχετικές με την ιστορία, τη γεωγραφική θέση, την οικονομία της Αμνάτου, την παραδοσιακή σχέση της με τη Μονή Αρκαδίου, την εκπαιδευτική ιστορία του χωριού και όλου του νομού Ρεθύμνης και να μπουν στο κλίμα της εποχής της Κρητικής Πολιτείας με τη βοήθεια φωτογραφικού υλικού, αντικειμένων και αρχειακών τεκμηρίων.

Στη συνέχεια ο κ. Κανακάκης ξενάγησε τα παιδιά στο Λαογραφικό Μουσείο Αμνάτου, όπου μεταφέρθηκαν νοερά στο κρητικό σπίτι εκείνης της εποχής, στη δομή και στέγασή του, στις υλικές συνθήκες διαβίωσης και στις ασχολίες των ανθρώπων, οικιακές και επαγγελματικές, των αρχών του 20ού αιώνα. Πολλά ήταν τα εκθέματα που εντυπωσίασαν τα παιδιά και τους δημιούργησαν απορίες και ερωτηματικά, στα οποία ο ακούραστος στυλοβάτης και “ψυχή” του Μουσείου απάντησε πρόθυμα.

Μετά τη σύντομη ξεκούραση και το παιχνίδι στο Πολιτιστικό Στέκι, οι μαθητές κατηφόρισαν προς το Σχολικό Μουσείο Δήμου Ρεθύμνου Αμνάτου, όπου με την ενεργό συμμετοχή τους εγκαινίασαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: “1912, στο λυκαυγές της ΄Ενωσης. Μια μέρα στο σχολείο της ύστερης Κρητικής Πολιτείας”, που σχεδίασε και υλοποίησε ο κ. Στρατιδάκης. Σε μια προσομοίωση διδασκαλίας, σύμφωνης με τα ιστορικά τεκμήρια, που έγινε με επιλεγμένα αποσπάσματα σχολικών εγχειριδίων της εποχής, ώστε να έχει μικρή διάρκεια για κάθε διδακτικό αντικείμενο, οι μαθητές παρακολούθησαν την πρωινή ζώνη του Ημερησίου Προγράμματος Μαθημάτων της 10ης Απριλίου 1912!!

Μετά την κωδωνοκρουσία συγκεντρώθηκαν στο προαύλιο, κοντά στο εικονοστάσι και στον ιστό της σημαίας, χωρίστηκαν σύμφωνα με το φύλο τους και σχημάτισαν τριάδες. Ακολούθησε προσευχή, συμβολική έπαρση σημαίας της Κρητικής Πολιτείας, ο Ύμνος της Κρήτης, που οι μαθητές έψαλλαν κατάλληλα προετοιμασμένοι από τον μουσικό του Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου κ. Παύλο Τομζά και, βέβαια, ο ατομικός έλεγχος καθαριότητας! Μάλιστα όσοι βρέθηκαν με ανεπτυγμένη κόμη, υπέστησαν συμβολική κουρά με την κουρευτική μηχανή του Μουσείου!

Το γοητευτικό “ταξίδι στο χρόνο” συνεχίστηκε πια για τους μαθητές μέσα στην αίθουσα διδασκαλίας του Μουσείου. Το μάθημα ξεκίνησε με τη συνηθισμένη σε παλιότερες εποχές ανάγνωση Εγκυκλίου: επρόκειτο για την Εγκύκλιο με την οποία η Ανωτέρα Διεύθυνσις της Παιδείας και της Δικαιοσύνης της Κρητικής Πολιτείας επιβάλλει τη διοργάνωση εράνου για την ενίσχυση του Ταμείου Εθνικού Στόλου και Εθνικής ΄Αμυνας του ελεύθερου ελληνικού βασιλείου. Ακολούθησε η ανάγνωση συγχαρητήριας επιστολής του Υπουργείου Οικονομικών του Βασιλείου της Ελλάδος προς το Δημοτικό Σχολείο Μελάμπων Νομού Ρεθύμνης για τη συγκέντρωση, σχετικά με τον παραπάνω σκοπό, 114 χρυσών δραχμών(!) από τα κάλαντα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς .

Και φθάνει η στιγμή για τη διδασκαλία των πρωινών μαθημάτων: Σύμφωνα με το Ωρολόγιον Πρόγραμμα, οι μαθητές διδάχτηκαν εν συντομία: Ανάγνωσιν, Γραμματικήν, Γραφήν (με όλα τα δυνατά μέσα και υλικά: σε πλάκα με μολυβοκόντυλο, με μελάνη και φτερό ή πένα, με καλαμάρι, στον μαυροπίνακα, στο αμμοδοχείο..), Θεωρητικήν και Πρακτικήν Αριθμητικήν, Γεωμετρίαν, Ιεράν Ιστορίαν, Ιστορίαν της Κρήτης, Γεωγραφίαν της Κρήτης, Φυσικήν Ιστορίαν, Φυσικήν Πειραματικήν και Χημείαν. Για καθένα από τα διδασκόμενα αντικείμενα οι μαθητές ενημερώνονταν αρχικά από το δάσκαλό τους σχετικά με το σχολικό εγχειρίδιο, το συγγραφέα του, την πνευματική του δραστηριότητα, τον τόπο και χρόνο έκδοσης και, στη συνέχεια, καλούνταν να συμμετέχουν ενεργά στη διδασκαλία. Για τη διευκόλυνση μάλιστα της διδασκαλίας κάθε μαθητής πήρε στα χέρια του από την αρχή (και κράτησε ως ενθύμιο στη συνέχεια) αναλυτικό φυλλάδιο, που περιείχε όλες τις παραπάνω πληροφορίες, καθώς και φωτοτυπημένα τα αποσπάσματα από τα σχολικά εγχειρίδια που διδάχθηκαν. Η μεγάλη ανταπόκριση των παιδιών υποδήλωνε προφανώς και τον ενθουσιασμό τους για την ξεχωριστή εμπειρία που βίωναν! Το Ημερήσιον Πρόγραμμα των Μαθημάτων έληξε με την επιβολή των ποινών ημέρας! Επιλέχτηκε για ανάγνωση απόσπασμα από το βιβλίο του Ιωάννη Κονδυλάκη “Ο Πατούχας”, μεταγενέστερο μεν από την αναπαριστούμενη περίοδο, αλλά μάλλον ενδεικτικό για τις φρικτές φρονηματιστικές μεθόδους που ακολουθούνταν και τότε, αν όχι χειρότερες...

Το βαρύ κλίμα που δημιουργήθηκε έσπασε η κωδωνοκρουσία, που σήμανε τη λήξη της πρωινής ζώνης μαθημάτων και την έναρξη του απαραίτητου μεσημβρινού διαλείμματος εν όψει του απογευματινού προγράμματος. ΄Εφτασε η στιγμή για μια νέα μοναδική εμπειρία: τη γευστική δοκιμή κολατσιού της εποχής του 1912 με ελιές, ψαρές, παξιμάδι και σταφίδες, το οποίο προσφέρθηκε δωρεάν σε ατομική συσκευασία για κάθε μαθητή από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αμνάτου!

Στο σημείο αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία. Πρέπει βέβαια να αναγνωρισθεί πως το εγχείρημα πέτυχε κυρίως χάρη στον κ. Στρατιδάκη, ο οποίος, παρά το γεγονός ότι αυτό το διάστημα μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στα Χανιά λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων και στο Ηράκλειο λόγω υικής στοργής απέναντι στην ασθενούσα μητέρα του, εργάσθηκε άοκνα για τον εντοπισμό, την οργάνωση και την παρουσίαση αυτού του τόσο σπάνιου εκπαιδευτικού υλικού. Επίσης με την μακρόχρονη εμπειρία του στις διδακτικές αίθουσες και την αμεσότητα του λόγου του, απέκτησε δικαιωματικά το προνόμιο να γίνει για τους μαθητές πραγματικά ο δάσκαλός τους σ΄ αυτό το σχολείο του 1912 .

Βγαίνοντας από την αίθουσα διδασκαλίας τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να ξεναγηθούν στους υπόλοιπους χώρους του Σχολικού Μουσείου: στην αίθουσα διοράματος στην είσοδο, στην αίθουσα Βιβλιοθήκης- Αρχείου, στην εκθεσιακή αίθουσα με τον κατατοπιστικό Εκπαιδευτικό Χάρτη, το αναλυτικό Χρονολόγιο Νεοελληνικής Εκπάιδευσης και τις εντυπωσιακές εκπαιδευτικές συλλογές με τα περίπου 4.800 εκθέματα. Με προθυμία και με ολοφάνερη την αγάπη και τη συγκίνηση για τον πολύτιμο εκπαιδευτικό θησαυρό που έχουν υπό την προστασία τους, οι κ.κ. Στρατιδάκης και Κανακάκης άκουσαν τις σκέψεις και τις διαπιστώσεις των μαθητών και έδωσαν διευκρινίσεις για πολλά από τα σπάνια εκθέματα.

Με την πεποίθηση ότι οι στόχοι της εκπαιδευτικής επίσκεψης των μαθητών επιτεύχθηκαν πλήρως και με τη δέσμευση ότι η συνεργασία μεταξύ του Πρότυπου Πειραματικού Γυμνασίου Πανεπιστημίου Κρήτης και του Σχολικού Μουσείου Αμνάτου δεν τελείωσε εδώ αλλά θα συνεχιστεί, οι συνοδοί εκπαιδευτικοί και συντονίστριες του Προγράμματος για τα 100 Χρόνια από την ΄Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα και του Θεατρικού Ομίλου του Σχολείου συγχαίρουν τον κ. Χάρη Στρατιδάκη και τον κ. Γιώργο Κανακάκη για την ανιδιοτελή και εθελοντική προσφορά τους στη διατήρηση της εκπαιδευτικής και λαογραφικής ιστορίας του τόπου μας και τους ευχαριστούν από καρδιάς.